Odbywające się od wtorku w Łodzi 29. posiedzenie Rady Ministerialnej Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) zakończyło się bez podjęcia ostatecznej uchwały. Na zakończenie wydarzenia polska prezydencja zasygnalizowała niepewną przyszłość tej międzynarodowej organizacji, której działalność została naznaczona kryzysem wywołanym rosyjską inwazją na Ukrainę.

Trudna sytuacja w trudnym czasie

„To był najtrudniejszy rok w historii tej organizacji. Nie mam wątpliwości, że będzie jej bardzo trudno wypełniać swoją misję w nadchodzących latach” – powiedział szef polskiej dyplomacji Zbigniew Rau podczas piątkowej, zamykającej konferencję prasową.

Podkreślił, że podejmowanie decyzji w OBWE opiera się na konsensusie wszystkich członków, co obecnie nie jest możliwe ze względu na różne nastawienie do wojny na Ukrainie.

Obecnie OBWE zrzesza 57 państw członkowskich, w tym państwa NATO, Ukrainę, Rosję i Białoruś. Zdecydowana większość członków potępia atak Rosji na Ukrainę, podczas gdy Rosja skarży się na izolację w OBWE, co uważa za niesprawiedliwe.

Ani jednej uchwały

Ze względu na brak konsensusu uczestnicy łódzkiego spotkania nie mogli w tym roku przyjąć jednej wspólnej uchwały. Spory między Rosją a zachodnimi państwami członkowskimi oraz blokowanie przez Moskwę ważnych decyzji komplikowały pracę OBWE już w latach poprzedzających inwazję.

„Musimy szukać sposobów, aby organizacja działała” – powiedział Rau jako przedstawiciel ustępującego polskiego przewodnictwa OBWE. Według niego w obecnej sytuacji konieczne jest „rozpoczęcie dyskusji o tym, jaka jest przyszłość” OBWE.

Jednak sekretarz generalna OBWE Helga Schmid podkreśliła, że ​​mimo skomplikowanej sytuacji działania organizacji nie są sparaliżowane, ponieważ mimo rosyjskich przeszkód udaje im się znaleźć sposoby działania.

Zgodzić się przynajmniej na coś

W 2023 roku Macedonia Północna przejmie przewodnictwo w OBWE, której minister spraw zagranicznych Bujar Osmani wyraził przekonanie, że w obecnej napiętej sytuacji w Europie łódzkich negocjacji nie można uznać za nieudane. Według niego wielu uczestników zgodziło się, że ta regionalna organizacja bezpieczeństwa jest nadal potrzebna, zwłaszcza w obecnej epoce.

OBWE powstała w 1975 roku u szczytu zimnej wojny, jej zadaniem było wzmacnianie stosunków między blokami zachodnim i wschodnim. Szef rosyjskiej dyplomacji Siergiej Ławrow nie brał udziału w negocjacjach w Łodzi, ponieważ nie został wpuszczony do Polski z powodu obowiązujących sankcji unijnych.