W tegorocznej edycji Indeksu Państw Gospodarzy, który monitoruje regulacje dotyczące stylu życia obywateli w krajach europejskich, lepiej wypadła Słowacja.
Z aktualnej edycji indeksu wynika, że większość krajów europejskich stale poszerza zakres interwencji w życie codzienne swoich obywateli.
Kilka stanów opodatkowuje słodkie napoje
Należą do nich zakazy, podwyżki podatków od grzechów, takich jak palenie, alkohol, słodycze i skomplikowane przepisy biurokratyczne w branżach, które rządy uważają za szkodliwe.
Prawdziwym celem podniesienia podatków konsumpcyjnych nie jest zrekompensowanie kosztów opieki zdrowotnej, ale zwiększenie wpływów do kasy państwa. Poinformował o tym Instytut Analiz Ekonomiczno-Społecznych (INESS).
Liczba krajów, które obecnie nakładają podatek od napojów słodzonych, wzrosła ponad dwukrotnie, z pięciu w 2017 r. do dwunastu w 2023 r.
W większości krajów podatek od słodkich napojów obejmuje również napoje zawierające sztuczne słodziki.
Irlandia wprowadziła bariery wizualne
W niektórych krajach wprowadzono nowe bariery w zakupie alkoholu. Irlandia, Szkocja i Walia wprowadziły ceny minimalne, Litwa podniosła wiek uprawniający do spożywania alkoholu, a Irlandia wprowadziła wizualne bariery na półkach z alkoholami.
Węgry pozostają najgorszym krajem pod względem opodatkowania żywności i napojów bezalkoholowych. Polska ma najwyższy podatek sodowy po uwzględnieniu dochodów.
Litwa, Norwegia i Finlandia mają najwyższe podatki od alkoholu w stosunku do średnich dochodów.
Niemcy, Czechy i Włochy mają łagodniejsze przepisy dotyczące alkoholu, co pomaga im pozostać krajami, które dają obywatelom większą swobodę w podejmowaniu decyzji dotyczących stylu życia.
Wapowanie i palenie
Piętnaście krajów pobiera obecnie dodatkowe podatki od e-liquidów, prawie dwukrotnie więcej niż osiem krajów w 2017 roku.
Niektóre kraje opodatkowują te wkłady, nawet jeśli nie zawierają nikotyny. Sprzedaż e-papierosów zawierających nikotynę jest całkowicie zakazana w Turcji i Norwegii, a waporyzacja podlega takim samym ograniczeniom jak tradycyjne palenie w trzynastu krajach.
Pomimo przyspieszającego wzrostu paternalistycznych regulacji stylu życia obywateli, według INESS niewiele jest dowodów na to, że taka polityka jest rzeczywiście skuteczna.
Środki te obowiązują od ponad dekady, a związek między surowszymi przepisami dotyczącymi alkoholu, diety, palenia i waporyzacji a oczekiwaną długością życia jest niejasny.
Celem powinno być zdrowie
„Zamiast mikroregulacji zachowań konsumentów, decydenci powinni skupić się na wzroście gospodarczym i dobrobycie, aby osiągnąć zadeklarowany cel, jakim jest poprawa zdrowia swoich obywateli” – powiedziała INESS.
Pozycja Słowacji w Indeksie Państw Przyjmujących za rok 2023 wzrosła z 23. na 25. miejsce. Im mniej punktów zdobędzie dany kraj i im niżej w rankingu, tym lepiej.
Najgorzej wypadły Turcja, Norwegia i Litwa, a pierwszą dziesiątkę zamykają Polska i Szwecja. Wręcz przeciwnie, Niemcy, Czechy i Włochy są najlepsze z trzydziestu ocenianych krajów.
Indeks składa się z trzech głównych kategorii, mianowicie alkohol, nikotyna oraz żywność i napoje. Każda z tych trzech kategorii ma taką samą wagę. Kategoria nikotyny jest podzielona na tytoń i e-papierosy o równej wadze dla każdego po 16,7%.
Każda kategoria ma kilka różnych kryteriów. Za każde kryterium przyznawane są punkty, maksymalna możliwa suma wynosi 100.
Są one oceniane tylko w Indeksie polityk, które mają bezpośredni wpływ na konsumentów. Zasady te mają różną wagę w kryteriach, aby odzwierciedlić zakres negatywnego wpływu na konsumentów, od stosunkowo niewielkich niedogodności po wysokie podatki i całkowite zakazy.
Polityka paternalistyczna zazwyczaj obniża jakość życia jednostki w jednym lub kilku obszarach poprzez podnoszenie cen, piętnowanie konsumentów, ograniczanie wyboru, nękanie konsumentów, ograniczanie informacji lub obniżanie jakości produktów.
„Ninja z ekstremalnych podróży. Pisarz. Bezkompromisowy praktyk zombie. Fanatyk popkultury. Student”.
