Na środowym posiedzeniu rząd zatwierdził propozycję przedłużenia stanu wyjątkowego od początku kwietnia do 31 maja. Plan odchodzi od dotychczasowej praktyki, zgodnie z którą rząd zwraca się do Izby Deputowanych o regularne przedłużanie stanu wyjątkowego po 30 dniach.

Dotychczas rząd ogłosił stan wyjątkowy 4 marca na 30 dni. Zgodnie z konstytucyjną ustawą o bezpieczeństwie Republiki Czeskiej stan wyjątkowy może zostać ogłoszony przez rząd na maksymalnie 30 dni. Zgodnie z przepisami okres ten można przedłużyć tylko za uprzednią zgodą Izby Poselskiej. Według biura Petra Fiali (ODS) jest jasne, że sytuacja ukraińskich uchodźców nie poprawi się do końca maja. W obronie planu wicepremier Vít Rakušan (STAN) powiedział też, że rząd nie chce ominąć Izby Deputowanych i nie żądał czeku in blanco. Według Austriaka propozycja jest kompromisem. Jako szef centralnej jednostki kryzysowej zaproponował trzy miesiące, według niego armie miały pomysł na jeszcze dłużej.

Choć w uchwale rządowej propozycji wskazano wniosek do Izby Deputowanych o zatwierdzenie przedłużenia stanu wyjątkowego do 31 maja, to w sprawozdaniu z przedłożenia nadal wskazano 3 lipca. „Jeżeli stan wyjątkowy nie zostanie przedłużony, procesy związane z zapewnieniem zakwaterowania uchodźców za pośrednictwem Regionalnych Centrów Pomocy dla Ukrainy przestaną funkcjonować” – czytamy w dokumencie. Ponadto, zdaniem rządu, nie byłoby możliwe operacyjne kupowanie rzeczy, aby zapewnić uchodźcom podstawowe potrzeby życiowe i nieść pomoc humanitarną na Ukrainie.

Rząd powiedział też, że bez stanu wyjątkowego wzrosłaby liczba osób żyjących w warunkach nieodpowiednich do zakwaterowania długoterminowego. „Dlatego nie można wykluczyć, że w zaatakowanych miejscowościach może nastąpić wzrost przestępczości” – czytamy w dokumencie.

Zgodnie z raportem przedłożonym, rząd wykorzystał tylko tę część upoważnienia, która nadaje mu stan wyjątkowy. Nie przeszkadza to w ich ekspansji. „Kluczowym problemem jest brak odpowiednich miejsc noclegowych” – czytamy w dokumencie.

Prawnicy konstytucyjni nie są zgodni, czy wniosek rządu o przedłużenie stanu wyjątkowego o ponad 30 dni będzie zgodny z przepisami. Rząd nie wynegocjował z opozycją propozycji przedłużenia stanu wyjątkowego. Przewodnicząca klubu ANO Alena Schillerová powiedziała ČTK, że ANO jest gotowe poprzeć przedłużenie o 30 dni i nie zaleci członkom ruchu głosowania przez trzy miesiące. Powtórzyła, że ​​TAK chciałaby usłyszeć od rządu krótko- i długoterminową strategię radzenia sobie z kryzysem uchodźczym w dziedzinie bezpieczeństwa, edukacji, mieszkalnictwa, zatrudnienia, spraw społecznych czy zdrowia. „Niech (rząd) przyjdzie po 30 dniach i poprosi, a może odzyska go od ruchu TAK. To zależy od okoliczności, nie wiemy, jak to się rozwinie. Jesteśmy gotowi, aby być otwartym” – powiedział Schiller .

Przewodniczący SPD Tomio Okamura powtórzył stanowisko ruchu, który odrzuca stan wyjątkowy. „Wszelkie środki można rozwiązać za pomocą istniejącego ustawodawstwa kryzysowego”, napisał do ČTK. „Stan wyjątkowy pozwala rządowi zamawiać mieszkania i zakupy od uchodźców bez konkurencyjnej licytacji” – dodał.

Miliony uciekają z Ukrainy, Europa widzi najszybszą falę uchodźców od czasów II wojny światowej

Do tej pory ponad trzy i pół miliona ludzi, głównie kobiet i dzieci, uciekło z Ukrainy przed rosyjską inwazją. Większość z nich trafia do Polski, która rejestruje się na swoim terytorium według: UNHCR ponad dwa miliony Ukraińców.

W Europie jest to najszybciej narastający kryzys uchodźczy od czasów II wojny światowej. Według serwera Opiekun powiedział Filippo Grandi, Komisarz Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców.

Wiele krajów otworzyło swoje granice dla uchodźców. W pierwszym miesiącu rosyjskiej inwazji do Czech przybyło ponad 300 000 Ukraińców, a państwo uchwaliło prawa ułatwiające im dostęp do pracy, ubezpieczenia zdrowotnego i edukacji.

Również w Niemczech uchodźcy z Ukrainy od razu otrzymają pozwolenie na pobyt i pracę, a ukraińskie dzieci będą mogły od razu rozpocząć naukę w szkole. Dania uchwaliła również prawo, które umożliwi uchodźcom z Ukrainy podjęcie pracy, chodzenie do szkoły i otrzymywanie świadczeń socjalnych niemal natychmiast po przyjeździe.

Podobnie Polska pozwoli uchodźcom z Ukrainy na legalną pracę lub uzyskanie ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego. Jednak niektóre kraje, takie jak Węgry, wciąż przemyślają swoje podejście do narodu ukraińskiego i będą pracować nad planem radzenia sobie z potencjalnym wzrostem migracji.