Relację można również posłuchać w wersji audio.

Od Specjalnego Sprawozdawcy w Polsce.

„Teraz wszystko jest drogie. Kiedyś kupowałam pełny wózek za 100 zł, a teraz połowę. Z tego powodu robię mniejsze zakupy, bo te ceny tak bardzo poszły w górę” – skarży się senior Antonina Ligiżyńska na Placu Boleslavec, Polska „Ja w ogóle nie kupuj owoców. Tak naprawdę kupuję tylko to, czego potrzebuję” – dodaje.

Wpływa również na ceny leków i opieki zdrowotnej. Ostatni raz, kilka dni temu, za wizytę kardiologa zapłaciła 350 zł, czyli 1900 koron. To spory wydatek dla 71-letniej emerytki, która otrzymuje bowiem emeryturę w wysokości 1065 zł miesięcznie, czyli mniej niż 5800 koron. Jego przyjaciele podobno są w podobnej sytuacji, na nich też znacząco wpłynęły gwałtownie rosnące ceny.

Według ostatnich szacunków statystycznych inflacja w Polsce wyniosła w październiku 6,8% rok do roku. W Czechach było to 5,8%. W Polsce jest to najsilniejszy wzrost cen od 2001 roku i spowolnienia nie widać. Według ekonomistki Grażyny Piotrowskiej-Oliwovej, cytowanej przez TOK FM, Polacy spodziewają się w tym roku najdroższych świąt Bożego Narodzenia od 20 lat. – Tempo wzrostu cen jest tym bardziej szokujące dla Polaków, że wielu z nich nigdy w życiu nie doświadczyło takiego tempa wzrostu cen – dodał. ona mówi ekonomista.

W Polsce mleko, masło i cukier szybko wzrosły, podobnie jak chleb w ciągu ostatnich dwóch tygodni. Chleb jest teraz o 11% droższy niż pod koniec października, a brioche nawet o 20%. Ponadto, zdaniem ekspertów, w grudniu inflacja wzrośnie do 8%.

Wzrost cen dotyka głównie osoby o najniższych dochodach, w tym emerytowaną Antoninę Ligiżyńską. Co więcej, mieszka sama po śmierci męża i nie może nawet zwrócić się do krewnych, ponieważ wszyscy nie żyją. Ostatni raz półtora miesiąca temu Antonina straciła starszego brata, który miał 95 lat.

Chwali jednak życie w Boleslavcu, 40 tys. na Dolnym Śląsku. Mieszka tuż przy historycznym Rynku Głównym, który w przeciwieństwie do wielu innych polskich miast dzisiaj uniknął całkowitego zniszczenia. „Zamierzam wyjść, pójść na spacer, wyskoczyć z przyjaciółmi na piwo bezalkoholowe i usiąść” – opisuje, jak spędza czas. Mówi się, że jest szczęśliwa, że ​​mieszka w mieście, bo nie radzi sobie już na wsi. Mieszkała na wsi z matką, która pomagała przy pracach w polu. Chwali też fakt, że na co dzień ma w sumie tanie posiłki sprowadzane. „Mam cukrzycę, jestem otyły, a jedzenie jest tak niskie, że przyniesie mi to korzyść. Sam gotuję zupełnie inaczej” – żartuje.

Cieszy go też sytuacja polityczna w Polsce, w tym rząd Prawa i Sprawiedliwości (PiS). Ale narzeka na Unię Europejską. „Unia to wszystko zrobiła, nasi nie są winni” – mówi w nieskończoność. „Było za dobrze! Dali nam pieniądze, wczoraj dostałem 1000 zł, czternastą emeryturę” – dodaje do rządu.

W ramach hojnych środków socjalnych gabinet konserwatywny wprowadził jedną trzynastą emeryturę wiosną 2019 r., tuż przed wyborami do Parlamentu Europejskiego. Ale „trzynastka” pozostała przez kolejne lata i zawsze jest wypłacana na wiosnę. Rok wcześniej było to 1100 zł, w zeszłym 1200 zł, w tym 1250, czyli 6800 koron. Wszyscy emeryci i renciści mają prawo do emerytury uzupełniającej.

Wiosną tego roku przez parlament przeszła czternasta emerytura, którą wówczas wypłacało państwo. Uprawnione są tylko osoby o najniższych emeryturach, do 2900 zł miesięcznie, czyli 15700 koron. Przeciętna emerytura w Polsce wynosi obecnie 2524,37 zł, czyli 13 727 koron.

Zanim Ligyżyńska przejdzie dalej po placu, narzeka na ceny energii. Gaz jej nie przeszkadza, bo ledwo go używa, ale z cenami prądu jest inaczej. „Teraz będę płacił 115 zł miesięcznie. Przed podwyżką było to 98 zł. Jestem sam, ale muszę tam dojechać. Popłaca się życie” – dodaje.

Jednak podążają za rosnącymi cenami energii w innych częściach Boleslavca, co wpływa na produkcję tamtejszych słynnych fabryk ceramicznych. – Zmienność cen energii ma fatalny wpływ na ceny produktów, co odbija się na naszych klientach i wyższych cenach – mówi Małgorzata Smoleńska-Szewczyká, współwłaścicielka Manufaktury Ceramiki w Bolesławcu.

Stoi obok dużego pieca gazowego, w którym ceramika wypalana jest w temperaturze 800 stopni przez osiem godzin. Na razie firma zapewniłaby sobie cenę. „Ale w końcu ceny nas doganiają. Oprócz gazu wpływają na nas również ceny energii elektrycznej i paliwa. Wpływają one również na materiały takie jak karton, folia aluminiowa i inne. Dziś dzisiaj dowiedzieliśmy się, że glina drożeje – mówi Smoleńska-Szewczykowa.

Miejscowa ceramika wykonana jest z lokalnej, specyficznej gliny bolesławskiej. – Co miesiąc, a nawet tydzień dowiadujemy się, że coś będzie drożeć, nawet jeśli spodziewaliśmy się, że się ustabilizuje, więc nadal wszystko mierzymy – dodaje współwłaściciel.

Firma sprzedaje ceramikę głównie za granicą – w Stanach Zjednoczonych, krajach azjatyckich, a także w Europie. W mieście i jego okolicach istnieje około trzydziestu mniej lub bardziej znaczących produkcji ceramiki ręcznie malowanej. Miejscowi są dumni ze swojej tradycyjnej produkcji i wystawiają ją w miejscowym muzeum ceramiki. „Oczywiście tam dotrzemy, ale dzisiaj nie jest łatwo” – podsumowała Smoleńská-Szewczykowa.